Journalist
Schrijver
Debatorganisator
Bas Mesters (1965) concentreert zich in zijn werk op hoe de democratie werkt, en op hoe mensen zich proberen te verbinden richting de toekomst.
Boeken
Het Herstel van Nederland
Twaalf oplossingen voor een land in crisis (2021)
Verkrijgbaar in de boekhandel en via Uitgeverij Balans.
Op het dieptepunt van de coronacrisis ging ik (digitaal) op reis. Op zoek naar nieuwe kansen voor een land in crisis. Twaalf vrouwen en mannen zonder politieke macht kruisten mijn pad: een boer, een docent, een psychiater, een journalist, een rechter, een historicus, een woningcorporatiebestuurder, een transitiedeskundige, een omgevingspsycholoog, een econoom, een mensenrechtenidealist en een politicoloog. Stuk voor stuk mensen vol zorg over hoe het nu gaat. Maar ook allemaal vol nieuwe, verfrissende ideeën over hoe het anders kan, als we maar willen.
Wat me trof is dat de problemen in de diverse sectoren grote overeenkomsten hebben: kostencontrole, regelzucht, ict-mallen waar je bijna niet meer uit komt, top-down management, kortetermijnstrategie, het gevoel het systeem niet te kunnen veranderen, marktdominantie.
De ontzieling van werk en samenleving die daarmee gepaard gaat, leidt tot stress en gevoelens van eenzaamheid, boosheid en teleurstelling in alle lagen van de bevolking. De politiek lijkt niet bij machte de trend te keren. Maar toch…
Wat ook opviel is hoezeer de oplossingsrichtingen die mijn gesprekspartners aandragen overlappen: behoefte aan langetermijnstrategie, visie, leiderschap, investeren in de reële economie en de publieke zaak. Allen komen ze voor hun eigen veld met nieuwe inspirerende perspectieven, die oog hebben voor de gezamenlijkheid.
Wat me ook duidelijk werd, is dat er op vele terreinen tegelijkertijd systeemverandering nodig is. En dat die niet top-down kan worden opgelegd. Boven alles vraagt deze tijd om nieuwe gezamenlijkheid, dialoog en contact op alle niveaus. Alleen in gesprek kunnen we onze gedeelde waarden hervinden en bekrachtigen. En de grote uitdagingen van deze tijd aanpakken: klimaatverandering, groeiende ongelijkheid, en onnodige eenzaamheid.
Het Herstel van Nederland in de media
Overal in de samenleving ontstaat verzet tegen het marktdenken, ziet deze journalist - De Correspondent (15 januari 2022)
‘Omzien naar elkaar’ betekent iets anders dan miljarden uitgeven - De Volkskrant (7 januari 2022)
Bas Mesters - Het herstel van Nederland - Emma (17 november 2021)
Optimisme en hoop voor alle crises - De Nieuws BV, BNNVARA (29 oktober 2021)
Het herstel van Nederland - Uitgeverij Balans (met links naar boekbesprekingen)
Italiaanse Streken
Een wandeling door een land op drift (2015)
Ruim een decennium was Bas Mesters als correspondent getuige van de worstelingen van Italië. “Ongelooflijk” was in die tijd zijn meest gebruikte woord, in positieve en negatieve zin. In Italiaanse streken wandelt hij door Rome en reist bij elk plein, palazzo of kerk in gedachten door naar streken en personen die hij de afgelopen twaalf jaar bezocht. In deze veelkleurige ontmoetingen met politici, maffiabestrijders, schrijvers, filmdiva’s, priesters, ondernemers, artsen, edelen en onderwijzers analyseert hij de Italiaanse volksziel en de kansen om de crisis te boven te komen.
Italianen, zo blijkt, zijn geen fantasten, maar realisten. Ze doorgronden het leven als geen ander, én ze leerden hun overheersers te slim af te zijn. Europa is gewaarschuwd: het kan niet zonder Italiaanse streken.
Recensies
Ilja Leonard Pfeijffer – winnaar Libris Literatuurprijs – over Italiaanse Streken: “Maar mijn argwaan maakte al snel plaats voor bewondering […] Italiaanse streken is geen exotisch sprookjesboek voor Italofielen, maar een intelligente studie naar de kracht en de zwakte van een modern land in de greep van zijn verleden.” Hij gaf het boek vier ballen. Hier kun je de recensie lezen en de radio-interviews beluisteren.
Joyce Roodnat Italië-kenner van NRC Handelsblad: "Aan de wandel door Rome aan de arm van Bas Mesters – een stad als een schaakspel, schrijft hij, en hij speelt het spel voortreffelijk."
En mocht je willen: Je kunt het boek hier bestellen.
Van het boek Italiaanse Streken (2015), waarover hier meer, verschenen zes drukken.
Italiaanse Streken in de media
Rare jongens, maar met een reden - NRC, Ilja Leonard Pfeijffer (29 mei 2015)
Bas Mesters over zijn boek Italiaanse Streken - OBA Live, Human (15 mei 2015)
Bas Mesters, journalist en schrijver - Kunststof Radio, NTR (24 april 2015)
Meer recensies en radio-interviews staan op de website italiaansestreken.nl.
Debat en De Tussen( )ruimte
In de Tussenruimte
De Tussenruimte is een sociaal lab, een podium voor onafhankelijk debat en dialoog, onder hoofdredactie van Bas Mesters. Een ruimte waar mensen vanuit verschillende perspectieven de realiteit ontdekken, bevragen en vormgeven. Waar sprekers zich in vrijheid en gelijkheid kritisch tot elkaar verhouden en van elkaar leren.
De Groene Amsterdammer is mediapartner.
Eerdere projecten
Ik kom terug
In 2012 remigreerde ik met mijn gezin na tien jaar Italië naar Nederland. Als tegenhanger van het tv-programma “Ik vertrek” maakte ik het radioblog “Ik kom terug”. Nederland door de ogen van een vrijwillige remigrant. Deze column werd in de zomer van 2012 elke maandagavond om vijf voor twaalf uitgezonden door het radioprogramma “Met het oog op morgen” en is ook afgedrukt in de Wereldkrant.
Lees hier de tien columns
One11
Op 1 januari 2011 gaven we met bijna honderd correspondenten, columnisten en cartoonisten van diverse Nederlandse media een journalistiek nieuwjaarscadeau aan Nederland.
One11 was een website vol verhalen met oplossingsgerichte journalistiek. Een journalistiek manifest. Lees hier waarom al die journalisten er aan deelnamen.
Over Bas Mesters
Bas Mesters (1965) is journalist, schrijver en debatorganisator. Sinds enkele jaren concentreert hij zich in zijn werk op hoe de democratische rechtsstaat functioneert, en zoekt hij naar wat mensen kan binden richting de toekomst.
Debatorganisator en presentator
Mesters bouwde de afgelopen jaren aan debatcentrum De Tussenruimte en organiseerde en presenteerde onder andere de dialoog- en interviewseries Wie is wij?, Nieuwe democratie, De Nieuwe Werkelijkheid en De Ontmoeters.
Van 2012 tot 2019 organiseerde hij als directeur van het Expertisecentrum Journalistiek, gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam, cursussen en masterclasses voor journalisten en jaarlijks de symposia De Staat van Nederland en de Grote Expertisedag Nieuwe Media.
Publicaties
In 2024 had Mesters een grote primeur met het interview met Dick Schoof in de Groene Amsterdammer. Nog voordat Schoof werd gevraagd als premier voelde Mesters hem langdurig aan de tand over hoe hij zou omgaan met Geert Wilders als deze bijvoorbeeld het ministerie van Justitie zou gaan leiden waar Schoof destijds Secretaris-Generaal was. De centrale vraag was: wat als Wilders je opdrachten geeft die je persoonlijk te ver gaan? Hoe reageer je dan? Het interview dat, nadat bekend werd dat Schoof premier werd, door vele internationale kranten en nationale media werd geciteerd is hier te lezen.
Voor de Volkskrant schreef Mesters in 2021 de interviewserie Heilige Huisjes, waarin hij met het oog op de kabinetsformatie heilige huisjes en problemen analyseerde en oplossingsrichtingen woog. Hij deed dit in gesprek met pioniers en spoorzoekers in verschillende sectoren.
Voor de Groene Amsterdammer maakte hij de serie Wie is wij? (2018-2019). In deze reeks essayistische reportages langs Europese hoofdsteden vraagt hij filosofen, kunstenaars en doeners wat vrijheid, gelijkheid en broederschap nog betekenen in Europa, en wat Europeanen nog kan binden in tijden van polarisatie.
Voor NRC en NOS was Mesters tussen 2002 en 2012 correspondent Italië met standplaats Rome. In dit complexe land vol pracht, problemen en populisme ontstond zijn interesse voor oplossingsgerichte journalistiek.
Constructieve journalistiek en onderwijs
Vanaf 2010 pionierde Mesters op het gebied van constructieve/oplossingsgerichte journalistiek. Hij bracht honderd correspondenten, columnisten en cartoonisten van allerlei Nederlandse media samen op de website one11.nl; een manifest en nieuwjaarscadeau voor Nederland dat op 1-1-2011 werd gelanceerd. Journalisten zoemden op one11 in op pioniers en bouwers die soms met gevaar voor eigen leven iets probeerden te veranderen aan hun omgeving. Op de website introduceerde Mesters ‘de zesde w’ voor de journalistiek. Niet alleen wie, wat waar, wanneer en waarom, maar ook 'wat nu?'
Van 2014 tot 2017 leidde Mesters de opleiding Journalistiek van Hogeschool Windesheim. Voortbouwend op de ervaring die hij met One11 opdeed, kreeg hij in deze functie de kans om constructieve journalistiek in het curriculum te introduceren. Ook werd onder zijn leiding het lectoraat constructieve journalistiek ingesteld, dat onder meer onderzoekt wat voor effect dit soort journalistiek op nieuwsconsumenten heeft. De opleiding journalistiek in Zwolle is de eerste die deze vorm van journalistiek ging onderzoeken en doceren.
Onder constructieve journalistiek verstaat Mesters kwaliteitsjournalistiek die zowel is gericht op het blootleggen van problemen als op het bieden van oplossingen. Kritisch maar niet cynisch. Ze probeert het publiek te betrekken, toont meerdere perspectieven op een situatie, is gericht op de mogelijkheden in de toekomst en niet alleen op de problemen in het verleden en heden. De controlerende en kritische kernwaarden van de journalistiek blijven onverminderd van kracht: kritische berichtgeving, waakhondfunctie, publiek informeren, maatschappelijke relevantie, publiek betrekken bij de samenleving.
Contact
Bas is beschikbaar voor moderatiewerk, dialoogsessies en dagvoorzitterschappen. Hij doet dit regelmatig voor De Tussenruimte. Hij houdt ook lezingen over zijn journalistieke werk en over Italië waar hij correspondent was.
Mail: basmesters@gmail.com
Linkedin: Bas Mesters op Linkedin
Twitter: https://twitter.com/basmesters
